Suid-Afrikaans vlae wapper weer op The Mall

As jy op The Mall stap, sien jy die Suid-Afrikaanse vlag wat wapper voor die amptelike besoek van die President van Suid-Afrika. Ek het niet voorheen hieroor geweet nie. Aaangesien dat ek nie te ver van die paleis, parlement en die hoofsetel van die regering werk nie, weet ek maklik wie kom besoek. Ek dink dat hierdie is die eerste amptelike besoek tydens die bewind van die nuwe koning, so ek is bly dat Suid-Afrika die eerste is.

Die Suid-Afrikaanse vlag wapper op The Mall

Die Suid-Afrikaanse vlag wapper op The Mall

Reis, reis

Hierdie maand moes ek na Brussel gaan en heirdie keer gaan ek vir werk. Dis ‘n bietjie vreemd, maar baie lekker, om na die stad te gaan aangesien dat ek nog nooit oorsee op werk gegaan het nie. Ek het min nuut om te berig oor die stad nie of oor nuwe ervaringe te praat nie – ongelukkig geen musiek. Maar hierdie keer het ek meer oor die twee taal gemeenskappe (Frans en Nederlands) geleer. In die besonder, dis waar wat mens sê; dis moeilik om te verduidelik hoe, veral in Brussel, “jou” taal verskillende aspekte van jou lewe bepaal; en hoe vriende in die ander gemeenskap verskillende reëls volg. Dis ‘n bietjie soos die vier lande in Brittanje maar eintlik ewe meer gekompliseerd.

Soos altyd, het niemand my verstaan as ek Frans of Nederlands gepraat het. Ek raak nou gewoond hieraan. Dis ‘n ware internasionale stad en vir die meerderheid van besoekers is Engels die taal van kommunikasie tydens jou verblyf.

Min om te berig maar ek skryf nog steeds

Nog een ander maand sonder veel om te berig, wat ongelukkig is. Die weer draai nou na herfs en ek dra geen kortbroek meer nie en ek dra ‘n nogal warm jas na die werk en dan binne ‘n paar weke kom ‘n sjaal. Ek kan nie te veel kla nie, die weer is nie helemaal afskuwelik en hoe ouer ek raak hoe meer ek begin die siklus van die seisoene beter te verstaan.

Gelukkig kom ‘n Afrikaans vriend na Londen vir ‘n kort vakansie, wat ‘n geleentheid sal wees om ‘n bietjie te gesels. Ek het nou geen Afrikaans gestudeer al maande lank nie en ek sukkel ook om enigets te lees so sien ek baie hierna uit. Ek studeer nog steeds ‘n bietjie Nederlands en hopelik gaan ek in Oktober na Brussel met die werk. Ek is al hierdie jaar twee keer in Brussel en ek en my girlfriend is van plan om ‘n ander kort vakansie te gaan kuier. Terwyl die valuta daal en alles raak meer gru, sal hierdie iets lekker wees.

Jy wag al jare lank voordat een Afrikaans band om te kom speel, dan kom ‘n band speel

Wie is Spoegwolf? Ek het myself só gevra toe ‘n vriend vra of ek hulle wil gaan kyk. Hoe het ek nie al geweet dat ‘n Afrikaans rock band na Londen kom nie? En hulle speel in Camden, die hart van die cool buurt van die stad met al die bars vol musiek en drinkers.

Spoegwold speel in Londen

Ek staan by die bar om ‘n paar drankies te koop en ek luister na almal wat gesels. Ja hulle is jonger as ons en hulle praat graag Afrikaans met vriende, met nuwe vriende wat hulle net nou gemaak het, en met vriende wat hulle nie vroeër geweet het dat nou ook in Londen bly nie. Dis ‘n plesier om so ‘n gebeurtenis by te woon. Die pandemie is ver weg en die recessie is nog nie op die horison nie.

Wat van Spoegwolf? Ja ek het dit baie geniet. Mense skryf dikwels oor energie of gees of soiets en ek is onseker soms wat hulle bedoel. Maar hulle speel liedjies wat die crowd laat sing en dans. Hulle is meer melodies dan ek verwag het. Hulle klink nie soos die Britse of Amerikaanse indie rock band waarna ek gewoon luister nie. Hoe beter kan ek beskryf? Na my (baie onbepaalde) mening, klink hulle soos ‘n outback band uit Australië. Natuurlik klink hulle anders weens Afrikaans, maar hulle klink soos rock musiek uit ‘n warm land. Daar’s duidelik ‘n goeie rede hoekom ek g’n musiek joernalis is nie, nè?

Ek is baie gelukkig dat ek besluit het om te gaan. Afrikaans musiek, ‘n nuwe Afrikaans band om te luister, en die kennis dat daar nog veel Afrikaanssprekers in die stad is.

Terug in België

Die somer kom en soos gewoon, seker soos voor die pandemie, sit ek op ‘n Eurostar wat na Brussel ry. Ja, ek gaan weer na ‘n musiekfees in Vlaandere met ‘n groep maatjies. Hoe mooi dit is om op vakanse te mag gaan sonder beperkings soos om ‘n masker te moet dra of om ‘n toest te moet doen.

Ek lees gerugte oor die hel wat mense op Britse lughawes ervaar, die lang wagte, die verveling dat jy nie reis nie. Gelukig, ry die Eurostar nou sonder probleme voordat ek in Brussel kom. Hoe meer kan ek oor Brussel sê wat ek al nooit gesê het nie? Die sentrum gons met toeriste en nou ook e-bromponies. Reisigers uit veel verskillende lande kom aan in Brussel en sien die toeriste aantreklikkhede en neem kiekies.

Onlangs by die werk het iemand uit die Brusselse regering vir ons vertel oor die taal beleid in die stad, sodat alle jonge Frans, Nederlands en Engels leer praat, saam met die minderheid tale wat in die stad gespreek word. Maar vir my, niemand verstaan as ek óf Frans óf Nederlands praat nie. Ek weet dat kelners en barristas baie besig is en wil nie gratis taal lesse by die werk gee nie. Ek is ‘n bietjie teleurgestel aangesien ek die poging wil maak om die land se tale praat, maar ja ek verstaan hoekom.

Daar’s min meer om te berig nie. Ek ry na nog ‘n ander klein Vlaamse dorpie om ‘n musiekfees by te woon. Ek ontmoet weer Vlaamse vriende wat ek nie al lang tyd gesien het nie. Die bar personeel is verbaas dat ons uit Londn getrek het, om na hul klein dorpie te kom. Ek voel asof ek op ‘n ware vakansie is en ek ontspan goed saam met vriende en na die musiek luister wat tot laat speel.

Dis altyd die moeite waard om daarheen te gaan.

Net ‘n paar foto’s vir hierdie maand

Ek het niks om te berig nie so hier’s ‘n paar kiekies uit onlangse gigs wat ek bygewoon het. Soos jy kan sien, kan ek amper alles goed snapseed-eer.

Hopelik sal ek iets veel beter in Augustus skryf.

Rammstein speel in Coventry

“Coca-Cola, sometimes war”. Rammstein speel in Coventry

Sharon Van Etten speel in Brixton Academy

Sharon Van Etten speel in Brixton Academy. Haar groot skaduwee dreig soos ‘n vampier op die agtergrond

Het ek ander sprekers by die werk gevind?

Uiteindelik, goeie nuus! Dit lyk asof ek ander sprekers en belangstellendes by die werk in die staatsdiens gevind! Ek wag al jare lank om mense te vind, maar nou weet ek die name van ‘n klompie mense wat Afrikaans wil praat. Ons maak nou ‘n netwerk sodat ons kan gesels en by mekaar uithang in de ware of aanlynse wêreld. Daar bestaan ook ‘n groep wat Nederlands en Vlaams praat om mee te gesels.

Miskien is die enigste probleem dat ek nou een van die organisideers is. En ek weet dat een swakheid onder verskeie swakhede is dat ek nie goed enigiets kan organiseer nie. Op die ander kant is ek baie gelukkig en ek het veel planne en idees oor wat ons nou kan doen. Die belangrikste doel, vir my, is dat ek Afrikaans nou op ‘n gereelde basis praat.

Ek sal jou (en as ek jou sê, bedoel ek niemand want niemand lees meer blogs nie!) op die hoogte hou. Jy weet dis die waarheid.

Kan jy vertaal as jy ken nie?

Op Woensdag het ek na die Dutch Centre in The City toe gegaan om na ‘n gesprek te luister, Talking About Empire: Education and representation of colonialism in the Netherlands, Flanders, and the UK. Ek moet erken dat ek nie goed die beskrywing gelees het nie sodat ek nie reg verstaan waaroor hulle gaan gesel nie; ek het verwag dat hulle oor hul nuwe navorsing oor die tydperk in die onderwerp sou praat, oor wat hulle nou ken en uitgevind het.

Maar die waarheid is dat ek dit aand baie geniet het. Okei, ek was die raar man in ‘n pak wat op sy eie sit luister het want amper almal anders was jong studente wat Nederlands op universiteit studeer. Maar as jy die geld betaal dan gee niemand om nie.

Die onderwerp van die aand was die kwessie oor rassisme en kolonialisme en hoe nou hierdie onderwerpe in skole onderrig word en die situasie in België of hoofsaaklik in Vlaandere, Nederland en Brittanje. Veel mense deesdae wil sê dat al hul voorouers so arm was dat hulle niks met drie slawehandel gedoen het nie sodat hulle nou die good guys is. Ek het ‘n paar jaar gelede geskryf oor my besoek na die International Slavery Museum en wat ek gelees het oor die impak op die stad en land waaroor ons nie wil praat nie.

Hulle praat ook oor Quaco, ‘n stripman wat die verhaal oor ‘n Nederlands slawe vertel. Tydens hierdie deelte het die student wat die boek na Engels vertaal het, gevra, kan jy vertaal as jy ken nie? Dis seker ‘n goeie vraag want hulle vertaal die lewe van iemand wie se ervaring hulle ken nie. Ek was beïndruk dat hulle hieraan gepeins het.

Dis hele aand betref aan ‘n baie tydgennotlike kwessie en die ervaring van die sprekers was insigvol so ja ek het iets nuuts geleer.

Warm weer en oorlog

Hierdie week het ons almal die mooi warm son en die komende somer gevoel en baie geniet. Almal lyk gelukkig en staan in groepe op die straat buite kroeë of sit in die parks sonder om jasse te moet dra. Sonskyn in Londen is heel mooi en vanwege die einde van die pandemie (in die waarheid, word elk dag nog duisende mense met die siekte gediagnoseer…) word tans al die beperkings verwyder en jy vergeet dat net ‘n paar duisende myl weg twee lande in ‘n grusame oorlog veg.

Maar die virus is nog ‘n groot gewaar vir ons almal. Hierdie week in die kantoor het ‘n kollega vir ons gesê dat sy nie gesond gevoel het nie maar sy het ook nie meteen huis toe gegaan nie. En toe, het sy gebel om vir ons te vertel dat sy die virus gevang het. Ek is baie kwaad oor haar gedrag dat sy besluit het om in die kantoor te bly werk met die risiko dat sy die virus kan laat versprei. Ek het nog nooit die virus gehad het nie (ek weet nie hoekom nie) maar mense vertel oor hul ervaring van die siekte en dit klink afskuwelik. Hulle sukkel om asem te haal en op te staan, en hulle is jong, gesonde mense.

Ek lees die hele tyd oor die Russiese inval in Oekraïne. Ek vermy die uitdrukkings soos “die situasie in Oekraïne” of “die oorlog in Oekraïne”; dis ‘n onwettige aanval deur Rusland. Dit lyk my dat hierdie oorlog die eerste moderne “meme-oorlog” is en ek erken dat ek Twitter lees en twiets uit die Oekraïense regering en onafhanklike onderhouers laaik. Dit laat my lag, wat ‘n baie eerste wêreld reaksie is, as Oekraïense boere in tractors Russiese tanks steel. Ek glo dat ek nou die hele pers bedryf en ook elke blogger in Oekraïne op Twitter volg. Word ek stilweg gewoond aan grusame en hartbrekende beelde van mense wat soveel ly op Twitter, sonder om gevoelens te voel? Ek twyfel dit, maar ek sou só sê nè?

Onder is ‘n foto vanaf Blackfriars stasie. Soms in die oggend op pad werk toe, neem ek die trein soontoe omdat die perrons oor die rivier strek en jy kyk uit oor ‘n pragtige uitsig van die sonop en skaduwee. Die laat my goed voel om die dag hiermee te begin.

Die Teems in die oggend

Die Teems in die oggend

Oorlog in Europa

Ek neem nog ‘n ander week op verlof en soos veel mense kyk-kyk ek my foon om Twitter, Guardian en die nuus oor die aanval op Oekraïne te lees. Dit lyk afskuwelik vir die mense wat óf nou vlug óf in die land bly. Dis hard om te glo wat tans plaasvind.

Ek was op universiteit in Engeland gedurende die oorlog in die voormalige lande van Joegoslavië. Ek onthou in 1995 toe ek in die somervakansie gewerk het en hoe in die aande ek na die nuus gekyk het wat so gru en boosaardig was. Ek het moderne geskiedenis gestudeer dus kon ons skryf opstelle en eksamens oor destydse gebeurtenisse. Ek was ‘n bietjie lui en ongemotiveerd, wat ‘n jammer was, maar ek stel al lang tyd ‘n groot belang in die onderwerp en lees altyd boeke en berigte oor hieroor.

Op die naweek het ek verby die ambassades van beide Oekraïne en Rusland geloop, wat baie naby elkaar gelë is. ‘n Klomp Oekraïners staan buite hul ambassade met vlae en wil hul steun gee. Buite die Russiese een het veel mense graffiti ensovoorts geskryf maar alles was stil sonder betogers of onderhouers. Tussen die twee staan ‘n standbeeld van St Wladimir of St Volodymyr – daar bestaan ‘n debaat oor sr regte naam maar persoonlik vind ek sy naam in moderne Oekraïens Володимир Святославич baie mooi.

Wladimir I van Kiëf

Wladimir I van Kiëf

Planne vir die komende week

Ek neem môre ‘n week verlof waarna ek al lank tyd baie uitgesien het. Die weer word nou mooi, nie baie warm, natuurlik, maar nietemin die son skyn en dis seker nie windig nie. My planne bestaan uit om na die bioskoop te gaan, miskien om uit te Londen te trek en om rond die stad te loop en ek mag tot later in die bed lê. Nes ‘n tipiese naweek in Londen so niks nuuts.

Ek is van plan om in April na België en miskien na ander lande te gaan. Ek het reeds kaartjies gekoop maar ek wag totdat ek uitvind of ‘n mens coronavirus toetse sal moet hê of sal moet isoleer in geval dat jy die virus in die buiteland kry. Dat sou ‘n groot probleem wees as ja vir beide gevalle.

Ek studeer nog steeds Nederlands en ek glo dat dit my Afrikaans help veral sekere gekompliseerde grammatika aspekte waaroor ek nie vroeër gedink het nie; sonder om my foute te geweet het, weet ek nie waarop my fokus moet sit nie. Ek merk die verskil in die uitspraak van veel geluide, veral ui wat in Nederlands klink baie aan dié in Engels. Sommige woorde ook het verskillende betekenisse in Nederland, miskien die oorspronklike sin, en daar Engelse leenwoorde lyk anders as dié in Afrikaans. Miksien is hierdie laaste opmerking verkeerd en ek weet nie die etimologie or roete waarmee die woord in die twee tale gekom het, maar in Nederlands sien jy veel meer Franse woorde. Maar die waarheid is ek verkies baie die spelling hervorming van Roeland Kollewijn.

So nou moet ek ‘n plan maak oor hoe ek beide taal sal bly studeer – en sprekers van Nederlands vind – saam met al die ander tale wat nou ek wil leer.

Môre kom die nuwe jaar

So dit is nou oujaarsaand en ek maak planne om by vriende te kuier. Miskien dink ons terug na 2020 en alles wat ons nie toegelaat was om te doen nie, maar ons het veel oujaarsaand ervaar so sit my fokus op de ander jare toe ons alles gedoen het.

Ek is nie van plan vir 2022 nie; ons moet net wag om uit te vind wat gaan plaasvind. Ek het geen besonderlike kennis of insig nie so moenie na my luister nie (en niemand lees) maar ek sal beslis weer Afrikaans studeer en sal meer aanlynse lesse koop. Daar is ander tale wat ek sê ek wil leer maar doen niks, so dalk sal ek begin. En later, wie weet?

Hoe lekker om Afrikaans weer te gesels

Verlede week ontmoet ek in ‘n kroeg ‘n vriend uit Kaapstad wat ek nie jare lank gesien het nie. Hy was van plan om Londen te besoek maar weens die nuwe Britse bezoek en immigrasie reëls – “Global Britain” en sy vyandige omgewing – was hy eers nie toegelaat om hierso te kom nie. Uiteindelik het hy alles reg gemaak dus was dit ‘n lekker verrassing om op die rivier te sit en te drink en te gesels.

Ek het lankal geen Afrikaans gestudeer nie maar ek verbaas my oor hoe maklik ek sonder probleme kon praat. Ja ek weet ek weet baie – en ek weet hoeveel ek weet nie – maar ek praat slegs ‘n handvol Engels oor die twee ure dat ons by mekaar gekom het soos ‘n spiergeheue.

Natuurlik bly gesproke Afrikaans, veral as iemand snel praat, soms ‘n moeilikheid maar ek volg alles, ek dink. Ek studeer tans, of regtig speel, de Nederlands kurus op Duolingo dus vra ek my hoeveel dit help om my kennis te hou. Ek vermoed ja, maar ek weet terselfdertyd dat ek sukkel om Nederlands te praat en te skryf; ek probeer ‘n bietjie by die werk te gebruik maar gelukkig praat die ander oukes nog slegter Nederlands as ek.

Ek moet meer geleenthede vind om te praat want ek geniet dit baie. Ek skryf aan de organiseerder van die Nederlands network by die werk om te vra oor Afrikaans ensovoorts maar tot dus ver skryf hy nie terug nie. Ek glo daar ten minste een Afrikaansspreker by die week maar maar ons werk betrekt nie aan mekaar nie so sal ek ‘n plan maak.

So ja dit was mooi om my ou maatje te sien en om so lekker te gesels.

Die weer word nou koud

Ek sien dat die winter nou kom as die dae donker en kouer word. Miskien vyftien jaar gelede was Oktober veel kouer as deesdae en ek moes ek ‘n sware jas en ‘n hoed en handskoene dra. Ek onthou toe ek vir ‘n bus wag en as ek geen warm klere het nie dan het ek probleme gehad. Dit was destyds so koud snags!

Ek dink hieroor want elke aand is die stad vol mense wat in kroeë en restaurante bymekaar kuier. Ons merk nie dat die bestaan bestaan nog steeds nie of dat elk dag meer en meer mense ‘n positiewe toets uitslag vir die virus kry. Ek is twee keer ingeënt en ek glo dat ook al my vriende is – niemand erken of hulle weier om die inenting te hê nie – en soos ander mense gaan ek uit, maar ek vra myself hoe veilig is ek en maak ek die regte beslissing. Dit lyk my dat die plan is dat ons ons normale lewes leef en hoop dat ons nie siek word nie.

Ek glo nie of dat die regte idee is nie en ek dra altyd ‘n masker maar op die moltrein in besonders maak minder en minder mense dieselfde. Mense begin te vergeet om hul hande skoon te maak. Mense nies en hoes asof die virus as net maar ‘n ding uit 2020 waaroor ons nie meer bekommerd moet wees nie. Ek wag nou vir my derde inenting, maar ek weet dat to nou soveel mense nie ewe hul eerste inenting gekry het nie.

Laat ons sien wat in November plaasvind.

Dis nou die herfs en die somer is maar ‘n geheue

By die werk is ek lid van ‘n netwerk van taalliefhebbers en leerders by die werk, wat elk week ‘n aanlynse vergadering en lesing hou. Ek sien baie elk week daarna uit en die lys gaste is indrukwekkend en insiggewend – ‘n ambassadeur, ‘n Vlaamse politikus, ‘n joernalis en kenner oor Rusland. Ek is glo die enigste lid wat Afrikaans praat – ek het die organiseerders gevra – en ook niemand berig dat hulle Esperanto praat nie.

Tydens een lesing praat twee lede, wat nie Engels as moedertaal praat, het die ou cliché gesê dat buitelanders beter Engels as die Engels praat en dat hulle die Engels van hul Engelstalige kollegas moet korrigeer.

Hierdie twee gedagtes pla my baie. Op die een kant en as jarelang leerder van ‘n vreemde taal, weet ek die verskil tussen boek taal en die taal wat ons elke dag in ons lewes praat. Ek hou baie van dié ou woorde wat deesdae deur Engelse woorde (die anglisisme) verplaas is. Die korrekte grammatika is baie pret om te leer en te sê, maar ek weet dat hierdie baie oudmodies laat klink. Dis mos te formeel vir die straat of sosiale media. Maar die idee dat ek beter Afrikaans kan praat, vanweë hierdie voorkeure, is belaglik.

Die tweede idee is omstrede, dat jy ander mense se taal mag of moet korrigeer. Taal laat ons onsself uitdruk. Dit dui aan ons lewe, ons verhaal en ons agtergrond, ons sosiale klas (en as ons oor Brittanje praat, betref alles aan klas!) ensovoorts. Wanneer mag jy mense korrigeer? Almal glo dat hulle gelyk het en dus sal die ander mense (wat gekorrigeerd word) jou hulp waardeer. By die werk moet ons altyd ander mense se skrywes redigeer en verander so in hierdie konteks verstaan ek soms, maar konteks is alles – en jou idee van verfynde taal is meer belangrik as iemand ander se taal gebruik. Maar gesproke taal is heilig, veral variente (ek verkies meestal hierdie beskrywing bo dialekte) en aksent.

Dit herinner my aan die raad vir mense (gewoonlik sprekers van groot, Westerse tale and dikwels Engels) wat baie klein, inheemse of uitstorvende tale (soos die inheemse Australiese of Noord-Amerikaanse tale) wil leer. Dikwels waardeer nie die moedertaal spekers hierdie nuwe leerders nie. Dis weens ‘n neiging van sommige leerders om hulself te gedrag asof hulle die wagters en redders van die taal is, wat dit beter ken. Geen vergelyking is honderd persent dieselfde. Dit kan nooit wees nie. Ek ervaar soms hiedie met Afrikaans dus leer ek om te verswyg. Selfs sonder om te kultuur tot ‘n hoë vlak te ken, behoort die taal aan almal, insluitend leerders wat groot bydrae maak, maar vir moedertaal sprekers speel hul taal so ‘n baie belangrike rol aan hul identiteit.

Ek is van plan om ‘n paar lesse op iTalki te koop want ek praat al byna een jaar lank geen Afrikaans nie, maar vir nou studeer ek Nederlands.