Ek sit nou op my sofa et skryf op my rekenaar vroeg in die oggend want op die oomblik, soos almal, ek werk nie die gewone ure wat ons almal in die verlede gewerk het nie. Die dae van ‘n lang reis na die werk op trein vol ander werker voel ‘n baie vreemd idee. Ons het só al jare lank gedoen en nou gaan net ek en ‘n klein aantal ander mense. Die treine is leeg en ek verkies om op die trein bo grond as op die moltrein te ry as moontlik sodat die son kan voel en kyk uit die vensters uit. Die waarheid is, dis mooi.
By die huis het my lewe ook begin verander. Ek kyk amper nooit die televisie nie. Okei, nou kyk ek video’s op YouTube – óf oor hoe om die kitaar te speel óf oor ware misdaad/true crime (my meisie hou daarvan ook) – maar ek kyk nie die boxsets en reeks waaroor almal nou praat nie. Ek luister baie podgooie oor politiek, voetbal (maar niemand speel deesdae nie, natuurlik), ware misdaad ensovoorts.
Ek hou daarvan om te kok en te leer die nuwe resepte en ek eet veel beter nou as voorheen. Ek inoefen by die huis elk dag en ek verloor gewig taamlik maklik. Ek voel gesond en ek slaap baie goeie elke aand. Hoekom is ek so anders as meeste mense?
Noudat ek genoeg tyd het (of miskien, gebruik ek die tyd beter), begin ek weer my kitaar speel. Ek het hom nege-en-twintig jare gelede gekoop as tiener en ek het baie van speel gehou. Ek het lesse vir beide die klassieke kitaar en elektriese kitaar geneem maar die waarheid is dat ek die klassieke kitaar beter gespeel het. En toe het ek na universiteit toe gegaan en het die klassieke kitaar ophou speel vir die gewone redes dat ‘n tiener noem, soos luiheid en geld. Ek is spyt daarvoor.
Ek besef nou ná jare van werk dat die mens die mees suksesvol is, of die mees bekwaam is, is dié wat nooit opgehou het nie. Dit raak nie saak nie of jy nie die beste is op sekere vlakte of ouderdomme in jou lewe nie. Dis net belangrik dat jy aanhou speel, probeer en oefen; laat dat die ander mens eerder sal ophou.
Ek kyk nou video’s en skryf aantekenings oor musiek en speelstyl, maar tans is dit moeilik. Al jare lank het ek skaars gespeel nie sodat alles wat geken het, help net ‘n bietjie. Ek speel baie sleg, die geluid is verskriklik en k maak baie foute. Maar as ek elke dag ‘n bietjie (of baie) speek sal seker verbeter so is dit nou my plan.
Ek maak nou dieselfde plan met tale. Ek is meer georganiseerd (nie genoeg, maar net meer) en probeer om elke dag ‘n bietjie meer te leer. Die probleem is soos altyd my gebrek aan fokus. Ek neem ‘n Afrikaanse les elke week en ons praat baie. Ek wil ook my Esperanto oefen wat ek op CEFR B1 vlak praat. Ek leer ‘n bietjie Frans en ek onthou baie wat ek op skool geleer het. Ek wil ook ‘n bietjie Albanees leer – daar’s geen rede daarvoor. Maar die probleem is, maak ek altyd net dieselfde oefeninge elke keer sonder om slimmer te studeer. Hoe stoot jy jouself elke keer? Soos mense sê, die reis is meer belangrik as die eindpunt.
Ek onthou nie wanneer die inperking begin het nie, maar dit voel asof ons al weke lank by die huis moes bly. Ek is gelukkig want ek gaan nog steeds na die kantoor want ek is glo ‘n noodsaaklike werker; my werk al meer as twee maande lank betref aan die regering se pogings om koronaviruspandemie in te sluit maar ek wil klaar maak dat ek seker nie ‘n wekenskaplike of medici is nie!
Ek loop werk toe verby Buckingham-paleis
Ek moet op die moltrein en trein ry om kantoor toe te kom en alles is baie stil. Daar is amper geen ander reisigers nie maar aan die ander kant is daar baie hawelose mense wat vir kleingeld bedel. Hierdie mense ly baie aan die feit dat die stad heeltemal stil is.
As ek by die huis bly persoonlik voel ek kalm en gelukkig. Ek speel met my katte en sit en luister na potgooie of kyk video’s op YouTube, veral oor tale. Ek kyk nou bake selde die televisie en ek skaars drink alkohol. Ander mense skryf aan mekaar wat nie al lank tyd praat nite. Ek skakel familielede en begin ek gesels op Skype of Zoom en sovoorts. Hierdie is heeltemal anders as gewoonlik. Ek vermy om video-oproepe the maak want dis nie hoe ek lewe nie tensy vir om ‘n les op italki.com te maak. Ek hetook ‘n e-pos van ‘n Afrikaans outjie in Londen ontvang so sal ons ‘n plan maak om te gesels.
Reeds hierdie week het ek drie gesprekke op Skype – een in Afrikaans en twee in Esperanto – met mense wat in ander lande en ander vastelande bly. Ja, ek hou baie daarvan. Die tegnologie kan ‘n groot verskil maak so dis net ‘n kwessie oor ‘n mens se eie gesindheid en gedrag. Ek wil nou meer hiervan maak. Ek lees die avonture van Kuifie in Afrikaans wat baie pret is. Ek besit alle boeke behalwe die eerste twee, wat nie weer uitgegee is nie en van die temas lyk nou oudmodies, so al wat ek kan sê is dat hulle maklik is te lese en die verhale is genietbaar.
Ek voel dat hierdie stiller lewe – miskien net tydelik – is baie mooi. Naby my huis is die paaie leeg en mense sit af en toe buite die voordeur om te rook of om ‘n koffie te drink maar amper almal vrywillig luister na die raad om twee meter se afstand van mekaar te hou.
Aan die ander kant, ken ek baie mense wat tans nie mag werk en geld verdien nie en wat nie die huis verlaat nie. Vir hulle is hierdie pandemie ‘n groot risiko. As ek oor die toekoms kwel, dan weet ek nie hoe hulle die onsekerheid hanteer nie. Die toekoms sal nie soos die verlede kyk nie. Die nou ons beurt om te beslis wat sal plaasvind en hoe ons alles anders wil maak. Vir nou waardeer ek die geleentheid om te peins en leer dinge wat my interesseer.
Soos amper elk ander Londenaar sit ek by die huis en dink oor die jaar en waaroor ek in die komende maande sal kan maak. Vanweë die huidige siekte situasie met covid-19, mag ons amper niks maak nie. Ja, ek is gesond en ek het werk en ek word betaal dus het ek in die waarheid niks waaroor ek mag kla nie behalwe die feit dat hier in Londen is amper alles geslote.
My werk betref ‘n bietjie aan die huidige situasie maar ek vermoed dat baie mense ook hul werk só kan beskryf, alhoewel ek moet na die kantoor gaan. Die openbare vervoerdiens en die paaie is leeg. Dus moet ek planne maak oor wat ek gaan doen by die huis wanneer ek mag niks anders maak nie.
Ek het verlede maand ‘n les op italki geneem het en ek moet meer kry. Ek her vir die onderwyser gesê dat wil hê dat iemand my geskriftes sal proeflees en ek skryf nou ‘n paar kort artikels vir Wikipedia.
Ek lees tans Oor krygers, korrelkoppe en konkelaars: Ongewone verhale uit ons verlede, wat ek baie geniet. Dis seker ‘n groot uitdaging om ‘n ander hele boek in Afrikaans te lees. Soos veel ander leerders, moet ek aanvaar dat ek nie alle die nuwe woorde kan leer nie. Ek het nie genoeg tyd om altyd na die woordeboek te verwys nie, maar die belangrikste saak is om die sin te volg en moenie probeer om alles perfek te verstaan nie. Ek is nie alleen om hiermee te sukkel.
Die boek homself laat my na die uitstekende Rogues, Rebels and Runaways: Eighteenth Century Cape Characters herinner. Seker hierdie tipe boeke betref hoofsaaklik aan die lewes van blankes of Europese reisigers en matrose, en dan betref ‘n bietjie aan dié wat verband aan die Nederlandse setlaars is, soos die slawe uit Afrika-lande of Oos-Asië en gemeenskappe wat van die Nederlandse beheersing afhang.
By die huis wil my twee katte op my skoot sit en slaap so ek dink hulle is bly om te hê dat ek by die huis is. Miskien is hierdie die grootste probleem vir my; ek is gelukkig om op die sofa te sit en om televisie te kyk of na podgooie te luister met my katte sonder om te studeer. Vir my dikwels is die bron van onaktiwiteit om twee katte te besit. Dit laat my veel verskonings maak wanneer ek is net lui.
Vandag neem ek ‘n ander les in Afrikaans op italki.com nadat ek ‘n boodskap op hierdie blog ontvang van ‘n poliglot in België. Die baie selde dat mense ‘n opmerking skryf want niemand nou skryf opmerkings nie (ek klink soos die Unabomber as ek kla oor die impak van moderne tegnologie op mense! Ja, ek kyk ook daardie programme op Netflix) en dit gee vir my ‘n bietjie meer motivering om te studeer.
Ek het geskryf dat ek op twee ander kere lesse op italki geboek het maar toe raak ek besig met ander dinge en ek reël geen meer lesse nie; ek ly aan ‘n gebrek aan fokus. Ek het die les baie geniet, veral want ek kry so min geleentheid om te praat. Alhoewel ek al lank tyd die taal studeer, maak ek nog steeds foute wat ek wou ek aan die begin reg gekry het, maar aangesien ek geen doelwit het om te leer nie – byvoorbeeld skryf ek geen eksamens en het geen werk vereiste nie – bly die taal nog ‘n stokperdjie. Dis altyd veel moeiliker om ‘n poging to maak as dit nie nodig is nie, maar ek voel baie gelukkig dat ek weer ‘n gesprek in Afrikaans kon hou.
In ander nuus, het ek uiteindelik die Linguaphone Afrikaans Course op eBay gekoop. In die 1990s was hierdie kursus dié wat jy wou koop. Ongelukkig destyds moes jy omtrent £230 betaal en onthou dat torrents aanlyn was nie beskikbaar nie; aand die ander kant het ek nooit torrents aanlyn gevind nie, dus toe ek item op verkoop vind, koop ek dit onmiddellik. Die enigste probleem is dat het geen kassetspeler nie so moet ek een koop voordat ek kan luister en nou moet ek een koop. Wie gebruik kassette deesdae?
Onlangs moes ek ‘n nuwe skootrekenaar koop want myne was so oud en so stadig dat ek sukkel om hom te gebruik. Letterlik, wag ek tientalle sekonde of langer totdat ek amper enigiets daarop kan maak, en ek is nie die tipe outjie wat baie daarop wil maak nie.
Die ander ding is, weet ek amper niks oor rekenaars of teknologie nie en terselfdertyd stel ek baie min belang daarin. Okei, ek lees oor teknologie maar ek verstaan dit nie en dan moet vir al my vriende vra om alles te verduidelik. Ek het nie die beste selfone of rekenaars nodig nie dus wil ek nie te veel betaal nie aangesien dat al wat ek doen is om webblaaie te lees en om ‘n bietjie te skryf. Vra vriende vir raad en hulle sê jy moet seker maak om hieride of daardie vermöe te kry en dus hoe meer jy nodig het hoe meer jy gaan betaal. Ek bedoel, hulle is nie fout nie, maar is dit redelik noodsaaklik?
‘n Paar maande gelede het ek ‘n Nokia Android selfoon gekoop want ek is oud en ek was lief vir Nokia fone in die verlede. Hy was nie duur nie en vir my vereiste – ‘n uitbreidbare geheue en ‘n groot skerm – doen hy alles wat ek wil hê. Ek voel soos die cool outjie met die old skool foon.
Toe ek verlede jaar deur die vormalige Joego-Slawïe gery het, het my vriend ‘n Chromebook saamgebring sodat hy tog kon werk. Ek was baie afwysend daaroor want ek het amper niks oor Chromebook geken nie en ja ek verkies Windows rekenaars. Onlangs het ek vir hom só erken en hy sê dat hy ook afwysend was totdat net een week voordat hy dit gekoop het. Hoe ouer jy raak, hoe onkundig jy bly.
So ja ek het ‘n Chromebook gekoop wat middelvlak is en nie duur is nie. Dit lyk mooi en dis snel en dis ligte en is perfek vir my. As ek in ‘n koffiehuis is, sien ek baie mense wat op ‘n tafel sit (dikwels met al hul goede oor die tafel versprei sodat niemand anders by die tafel met ‘n koffie kan sit nie) met ‘n skootrekenaar wat wil hê dat hulle besig verskyn – en gewoonlik skryf hulle net op sosiale media en skryf nie die nuwe Great America Novel nie. Moenie soos hy of sy wees nie; respekteer die barista wat van veel kliënte afhang en koop nog ‘n ander koffie en danish elk uur!
So wat dink ek oor Chromebook? Daar is baie video resensies op YouTube wat deur tegnologie kenners uitgesaai maar vir my – en ek vermoed soos veel mense – dit lyk my dat hulle alles ken oor wat die beste is, maar nie so veel oor die gemiddelde gebruiker se vereistes nie. Ek wou nie meer as £300 wil spandeer nie dus moenie sê vir my dat as ek ‘n ekstra £100 kan bekostig kan ek ‘n rekenaar kry wat selfs beter is nie. Ek weet tans dat as ek ekstra ‘n paar dae langer gewag het, kon ek iets beter en goedkoper in die verkope gekry het maar dit is soos altyd die weg met tegnologie.
Ek is baie gelukkig met my aankoop. Dit fungeer baie goed en doen alles wat ek wil hê. Chrome OS is anders as Microsoft Windows maar die verskille tussen die twee bedryfstelsels (of die ander bedryfstelsels) voel nie so groot soos dié wat ek verwag het nie. Seker sonder ‘n internet verbinding kan ek minder doen, maar deesdae kan ‘n mens aanlyn orals wees. Waarskynlik as ek die gids lees sal ek dan selfs meer kan doen en een dag miskien sal ek só doen.
Vir nou sit ek op my sofa en kyk Netflix en lees die internet soos die meerderheid van mense en ek weet ek het ‘n beslissing gemaak wat feitlik nie ‘n groot saak is nie. En ook, ek het ‘n baie goeie skootrekenaar by die werk wat ek gebruik.
In hierdie vakansietyd het ek weer met Crisis as ‘n gewek wat ek baie geniet het. Hierdie was die sesde jaar dat ek met hulle gewerk het so het ek ‘n rede elke jaar om by my eie te bly en ek kan nie by die familie gaan kuier nie.
So wat maak ‘n algemene vrywilliger? Ek hou van die feit dat ek geen verantwoordlikheid het nie; wat ek bedoel is dat ek nie beslissings moet maak nie. Ek is vertel wat nodig is en doen ek dit. Dikwels sit ek by ‘n deur met ‘n ander vrwyilliger of maak ek skoon die waskamer of wag ek buite by ‘n hek in die buitelug. Okei, dit klink nie belangrik nie maar sonder die algemene vrywilligers en hierdie tipe werk kan ons nie die verskeidenheid dienste vir die hawelose mense – die gaste – gee nie.
Ek wil nie te veel oor die gaste sê nie weens hul privaatheid ensovoorts, maar ek erken veel gaste van die vorige kere toe ek by die sentrum gewerk het. Dit is natuurlik traurig dat hulle elke jaar die dienste kom neem. Jy hoop dat hulle die noodsaaklike help kan kry om hul lewes te verbeter. Jy gesels ‘n bietjie met hulle en luister na hulle en jy weet dat vir baie mense is hierdie die enigste keer in die hele jaar dat mense na hulle luister.
Dié waarvan ek die mees hou, is om met ander vrywilligers te gesels en om oor hulle te leer. Die vriendskap en geselskap is belangrik vir my. As ek op my eie bly terwyl almal anders by hul families kuier speel hierdie mense ‘n baie belangrike rol vir my. Soms vra ek myself of die hele doel van die week is om ‘n week vol aktiwiteite vir mense soos ek te verskaf voordat ons in Januarie terug na die werk moet gaan.
Aanstaande maand vind nog ‘n ander verkiesing vind, wat die vierde keer in minder as tien jare is, en dis ‘n vreemde gevoel; verveling en dringendheid. Ek raak baie verveld soos meeste mense maar ek lees die hele dag die koerante daaroor. Dit betref my baan baie, alles wat ek by die werk doen hang van die uitslag af. Ek gee om baie oor die uitslag. Feitlik verlede week het ek my MP ontmoet toe hy op die straat was om vir ons stem te vra – ja, ek gaan vir hom my stem gee – maar ek geniet om die geleentheid te hê om oor die sake te praat.
Aan die ander kant, die verveling is groter hierdie keer as in die verlede. Elke verkiesing is veel anders en hierdie keer die kwaliteit van die debaat en eerlikheid veel swakker geraak veral uit een kant. Ek is nie optimisties daaroor nie maar ek geniet altyd om op die dag te gaan stem, om in die oggend in die tou te staan en om my “X” te skryf. Dit lyk nie dat ons die Kersfees geskenk sal ontvang wat ons in die werklikheid wil hê nie.
Ek ervaar nou die probleem van ‘n selfoon wat nie tans funksioneer nie en dis belaglik hoeveel ek daarvan af hang. Ek kan nie al my e-posse lees of gebruik my mobiel bank apps of maklik lees sosiale media of praat met maatjies. ‘n Paar jare gelede het ek dieselfde problem gehad en destyds het ek daarvan gehou dat ek aflyn was. Die enigste dinge wat ek op my tydelike foon, baie eenvoudig and nie-slim, kon doen was om te skakel, om te SMS en om sudoku te speel. Maar nou, ek hou nie daarvan om onkontakbaar te wees nie. Ek weet nie wat plaas vind nie.
Hopelik sal ek binnekort weer aanlyn kom en dan kan ek ure en dae aanlyn sit en sê dat ek weer aflyn wil word.
Duocon
Onlangs het ek Duolingo se Duocon London bygewoon, wat ‘n dag vol presentasies en sosialisering was.
Duocon London 2019
So wat het ek geleer? Wel eers, ek het so veel oor die maatskappy en sy taalkursus prosesse uitgevind; oor die kursus struktuur, oor hoe om ‘n kursus te skep, oor hul toekomste planne ensovoorts. Ja, ek was baie beïndruk daarmee en ek het baie geniet om die presentasies te luister veral dié van Luis von Ahn, die stigter van die maatskappy, en van David J Peterson, wie die tale in Game of Thrones geskep het.
Daar was ook veel inligting oor programmering waaroor ek niks weet nie, maar dit laat my verstaan dat kursusse ‘n proses het wat deur baie intelligente mense geskryf word. Dis seker die tipe maatskappy waarby ek wil werk maar ongelukkig besit ek nie die vermoens en vaardighede dat hulle nodig het nie! En natuurlik het ek terugvoer gegee dat ons – of miskien net ek – ‘n Afrikaans kursus wil hê, maar noudat ek verstaan hoe hulle kursusse skep (die proses, die IT ensovoorts), verwag ek dat ons vir ‘n lang tyd sal moet wag. Ander kursse word nou ontwikkel vir tale wat ek leer studeer.
Praat Frans in Brussel
‘n Paar dae later het ek na Brussel toe gery, wat my tweede besoek hierdie jaar was. Ja, dis ook vir die gewone redes, om ‘n rock konsert in Ancienne Belgique by te woon en om saam met my maatjies te jol. Soos altyd wil ek nie soos ‘n tipiese reisiger wees nie – en veral nie soos ‘n tipiese Engelstalige reisiger wees nie! In cafés en bars wil ek Frans praat – okei ek praat ‘n bietjie Nederlands ook – en ek ervaar dieselfde probleem; ek weet wat ek wil sê, maar ek is nie bereid vir hul antwoorde nie.
Le Coq, Brussel
Ek voel soos ‘n domme toeris wat nie met die plaaslike mense maklik kan praat nie. Miskein vra hulle waar sit ek of wil melk saam met my tee hê maar ek het nie die tweede sin in die taagids gelees nie! ‘n Vriend sê, baie vriendelik, dat miskien glo hulle dat ek die taal goed ken en sal verstaan; dis moontlik hulle dink só maar ek glo nie. Wie weet?
European Day of Languages
Op retoer vier ons – as jy vier – die European Day of Languages en soos in 2018 het ek na Open House (wat die Teach Yourself reeks uitgee) vir ‘n aand vol gratis lesse en die geleentheid om met ander leerders en leraars te gesels, insluitend ‘n vriend wat die nuwe boek geskryf het oor die aanleer van Esperanto.
European Day of Languages
Ek gesels met die Frans leraar wat my herinner dat op die een kant jy taal oorsee wil oefen en aan die ander kant vergeet jy hoe besig hulle in cafés of restaurante is en het geen tyd om met jou te gesels nie. Soms moet jy aanvaar dat nie almal wil vir jou gratis lesse gee nie. Die Frans leraar het ook gesê dat ek Frans goed ken wat goeie nuus is en wat ek glo.
Afrikaans groep
Ons het nou in Londen ‘n Afrikaans Speakers Club op Meetup. Dis fantastiese nuus nè? Wel begin ek twyfel of dit as sulks is. Niemand skryf, niemand stel idees voor, niemand beantwoord my boodskap op die geselsblad nie en ek wag nou tot die bestuurders terug skryf. Ek is ‘n bietjie teleurgestel dat mense ‘n groep skep en sluit daaraan maar dan bly hulle stil. Ja ek weet, almal is baie besig. Dis ‘n jammerte dat niemand iets wil maak nie. Soos die Frans leraar gesê het, moenie dink dat die sprekers van vreemde tale wil vir jou gratis lesse gee nie. Dis die rol net vir Engels sprekers te doene.
Toe ek ‘n student op universiteit was, het ek en twee vriende deur Europa gaan interrail. Ek weet nie hoe goed die spesifeike termyn interrail buite Europa geken word nie maar gaan na enige groot Europese stad in Julie en Augustus en jy sien ‘n groot aantal jonges uit veel lande wat op die perron met hul rugsakke vir ‘n trein staan en wag. Toe ek gegaan het, het ons in Hamburg vir ‘n paar dae gekuier. Destyds het ek baie min oor ander lande geken nie en ewe minder geld gehad dus kon ons almal nie veel maak behalwe om te suip nie.
‘n Band speel onder die duisternis
Afgelope week het ek na Hamburg retoer om by ‘n museikfees te woon. Ja, dis altyd dieselfde rede. Ons verwag dat Brittanje binne ‘n paar weke die EU sal vertrek so was hierdie besoek miskien een van die laaste keer dat ek so maklik sal kan reis. Die eerste ding dat ek besef toe ons beland het, is hoe opegwond ek voel. Die lughawe is vol mense wat gaan vlieg of aankom uit verskillende lande soos ek. Ek voel anoniem en ‘n deelte van hierdie klompie reisende mense op hul weg met planne. Ek voel dat daar ‘n gemeenskap mede-Europiërs is, waarvan ek ook ‘n lid is. Ek is Brit en Europees en gelukkig daarmee; ander mense mag hulself in ‘n verskillende weg beskryf.
Hamburg hoofstad waar reisigers kom en gaan weg
In die aand gaan ek en ‘n maatjie uit Estland (ek het net nou gesê dat ek Europees is) na rock bars op die Reeperbahn. Dis ‘n vreemde straat en area. Die toeriste en jonges is volop in die bars, wie sit en drink en gesels. Terselfdertyd staan die area ter die wêreld bekend vir prostitusie en nadat die sononder staan veel jonge meisies op die hoeke en strate, veral Herbertstraße, wat met die verbygangers wil praat om besigheid te verkoop. Dis wettig en vreemd. Jy sien klompies jong manne wat al hul geld in hierdie manier sal verloor. Jy stap uit die bars en die meisies stroom onmiddellik soos roofdiere na jou, wat baie ontstellend is. Dis nie cool nie en die vrou wat die rock bar beheer, sê vir ons ‘n bietjie oor die lewe in die gebuurt en haar ervarings. Maar kom besoek en dan gaan weg.
Die polisie stasie op die Reeperbahn
Hamburg homself is skoon en netjies en die u-bahn loop sonder probleme. Ek hou baie van die groot hoofstasie. Dis baie pragtig, baie oop en vol lig. Hier sit ek en eet en kyk hoe die reisigers verby loop om hul trein te vang. Ek skryf poskaarte – ja ek skryf nog steeds poskaarte elke keer ek gaan weg – en probeer om ‘n bietjie Duits te praat. Ek het baie geniet om Duits te praat en alhoewel ek nie goed praat nie, kon ek ‘n gesprek met ‘n paar Duitsers in ‘n bar hou. Ek voel baie gelukkig. In die winkels en restaurante praat die verkoopmanne en verkoopvroue Engels want jy besef dat feitlik veel reisigers praat min Duits en die Duitsers is te besig om gratis lesse in hul taal uit te gee. Ja, hoe snaaks; jy wil praat maar hulle wil nie só doen nie. Soos altyd vind ek geen mense wat Afrikaans of Esperanto praat nie, maar maatjies hou van my Van Coke Kartel t-hemp wat altyd baie rock’n’roll in die buiteland (welke een?) lyk.
Die duikboot in Hamburg
Ek loop in die hawe en neem ‘n toer van ‘n duikboot. Ek is gelukkig dat ek nooit diensplig moes gedoen het (feitlik die waarheid is ek vermoed dat ek dit baie sou geniet het) want daar is altyd die geleentheid dat jy op ‘n duikboot moet diens. Dit is te klein, te warm, te gewaarlik en te beknopte met die dreigement dat jy gaan verdrink. Dis soos ‘n hel onder die see maar interessant genoeg om te ontdek dat ek weet ek wil nooit weer daarin stap nie.
FC St Pauli, dié span wat jy in Hamburg onderhou
Ek wil nou terug gaan, om deur Europa te ry in lande waar ek nie die tale praat nie waar ek niemand is. In die komende weke maak ek ‘n paar besoeke na verskillende lande. Ek hoop ek sal ‘n bietjie taal keer maar ek weet ek sal nie. Ek sal net op my geheime kennis moet afhang want ek ken meer as ek dink. Dié wat in die politiek gaan plaasvind is nie belangrik nie. Net om daarso te kom en om te probeer gesels is die doel.
Julie is nou amper klaar en die vakansietyd kom nader aan. By die werk voel alles baie stil wat elke jaar só is. Ek het nodig om aansoek vir nuwe werk te doen maar almal sukkel om die applikasie vorm in te vul en ek is nes almal anders.
In die komende weke gaan ek na Bloodstock Open Air, wat ‘n musiekfees naby Derby is. Dis klein genoeg om lekker te ontspan en groot genoeg om mense te vermy! Dan vlieg ek na Hamburg vir nog ‘n ander musiekfees. Ek was jare gelede in Hamburg en ek hoop om die stad ‘n bietjie te leer ken, om by die water te sit en om by die kroeë te kuier. Ek leer weer ‘n bietjie Duits maar ek weet dat op die eerste keer dat ek Duits kan praat, sal ek alles vergeet en mompel ‘n paar woordjies. Later gaan ek weer oorsee. Ek is seker gelukkig.
Bo ons almal hang die groot kwessie van ons eeu. Miskien sal hierdie somer die laaste keer in baie jare wees om makklik na die buiteland te kan gaan. Miskien is ek ‘n bietjie vreemd om só ‘n vraag te bestel, maar nou lyk die toekoms so onvoorspelbaar. Hoe het mense in die verlede gevoel of het hulle ooit verwag dat binne ‘n klompie maande alles rondom hulle heeltemal sal verander het?
Hierdie somer sal ek lees, reis en net ervaar dié wat plaasvind. Dan kom weer die werk.
Ek het op ebay ‘n versameling van kleuter boeke gekoop wat een pond plus tien pond posgeld gekos het. Die boeke hulleself is in die 1940s en 1950s gepubliseer en ek moet sê, hulle is nog steeds in ‘n baie goeie voorwaarde. Toe ‘n paar dae later koop ek nog ‘n ander versameling boeke van dieselfde verkoper uit dieselfde tydperk. Ek weet nie hoekom n verkoper in Brittanje hierdie boeke gekry het maar ek kla nie!
Toe my ma oorlede het, moes ek en my broers haar huis uitgesorteer en besluit watter besittings ons wil vashou en watter enes ons sal verkoop. Daar was soveel dinge en ons het veel weg gegee, verkoop of uitgegooi. Dit was ‘n verrassing om uit te vind dat daar veel mense is wat amper enigiets sal neem om te verkoop. Veel mense maak hul waarde uit die goede wat ander mense as waardeloos beskou. Ek vermoed dat hierdie boeke uit ‘n soortgelyke afkoms kom.
Ek begin dink oor wat ek met my besittings wil doen as ek skielik oorleef. Ek het letterlik honderde Afrikaanse boeke wat ek wil na mense gee wat in die taal belangstel. Ek moet lyse en aanduidings skryf vir die outjies wat al my besittings sal moet uitsorteer!
Gisteraand het ek ‘n ander Afrikaans les op italki geneem want ek besef dat ek tans niks leer nie. Ek maak planne in my kop sonder om hulle uit te voer. Ek is ‘n bietjie gatvol want ek praat minder en minder Afrikaans deesdae so moet ek ‘n verkillende pad volg. Ek het in Desember een proefles op italki gehad maar ek het toe niks meer gedoen nie.
Die probleem, as dit ‘n probleem is, is dat ek nie nodig formele lesse in Afrikaans het nie; ek wil net gesels. Sonder om te oefen – om te praat, te luister, te skryf, te lees – bly jou kennis nog steeds teoreties. Gelukkig was my les met my onderwyser Edward baie behulpsaam. Hy sê vir my dat binne ‘n paar oomlik weet hy dat ek Afrikaans op ‘n hoër vlak as leerlinge wat formele lees volg en dat dié een ding wat ek nodig het, is oefening. Ek waardeer baie daardie tipe terugvoer.
Hy het ook ‘n baie goeie punt gemaak oor die spier geheue, wat die enigste spier is wat ‘n mens nie kan verrek nie. Hoe meer jy oefen, hoe meer makklik jy praat sonder om daaroor te moet dink. Jou fokus moet wees op die mees belangrike woorde te leer; moenie probeer om die woordebooke te lees en om te onthou nie. Ek dink ons almal het op een keer só beplan. Miskien is hierdie die probleem met die aanleer van tale op skool. Jy leer honderde woorde wat heeltemal onnodig in alledaagse gesprekke is.
Ek sal nou meer lesse koop en ‘n plan maak oor wat ek wil oefen. Ek hou daarvan net om te gesels en om te luister maar ek vermoed ‘n onderwerp is nodig. Daar’s idioom en uitspraak wat ‘n bietjie aandag nodig het. Gewoonlik gee ek nie so veel om oor aksent nie want na my mening tensy jy tweetalig of ‘n akteur of ‘n spioen is, is aksent nie so belangrik nie.
Laat my verduidelik. Miljoene mense praat my taal Engels met hul eie aksent. (Ek waardeer dat ander Engelse moedertaal aksente beskikkbaar is.) Hulle is verstaanbaar. Ons aksent buig ‘n bietjie. Mees mense wat sê hulle ‘n goeie buitelandse aksent praat, kan nie. Maar ek merk hoe my Afrikaanse of Suid-Afrikaanse aksent kom ‘n bietjie op wanneer ek praat. Feitlik wil ek ‘n biejtie op my Engelse Suid-Afrikaanse aksent werk. Ek glo die een versterk die ander en ons almal wil ons eie geheime vaardigheid hê soos om ‘n spioen of geheime agent te wees.
‘n Paar dae gelede het ek na Foyles gegaan en het twee boeke gevind, wat ek natuurlik moes koop. Ek moet die taal ondersteun in enige manier moontlik sodat boekwinkels verstaan dat daar veel mense is wat Afrikaans boeke wil lees. Onlangse aankopings
Toe ek ‘n kinder was, het my ouers elke maand National Geographic gekoop waarvan ek baie hou het. Ek het elke uitgawe gelees en die een wat ek goed ken is in 1990 uitgegee oor Joego-Slawië. Ek het destyds in die land belanggestel en daai uitgawe vertel oor ‘n land wat binne ‘n jaar nie meer bestaan het nie.
National Geographic 1990
Dus koop ek en ‘n vriend ‘n vlieg kaartjie twee dae voor ek vertrek en ek weet net die lughawes wat ek sal gebruik maar niks meer nie. Dis hoe ek rol. Eers vlieg ek na Skopje in Noord-Masedonië (wat onlangs sy naam verander het) maar ek het niks meer as ‘n koppie tee by die lughawe gekoop en het uit die taxi se vensters uit gekyk op pad na Kosovo. Dis ‘n jammerte want Noord-Masedonië lyk soos ‘n baie mooi land vol sneeu bedekkde berges en groen woude. ‘n Vriend by die werk het die land op ‘n paar kere besoek en hy vertel hoe pragtig die land is. Ek sal een dag retoer.
b Die grens tussen Noord-Masedoniê en Kosovo – of Serwië as jy so dink
Ons besluit om die taxi te neem want dit is makkliker en ons wil nie wag voordat die bus vertrek nie. Die taxi bestuurder is Albanees en hy praat geen Engels nie (en geen Afrikaans – niemand in die lande praat Afrikaans nie! Wat makeer hulle?) so moes ons in Duits gesels wat ‘n goeie geleentheid wat om my kennis van Duits te probeer onthou! Die wag op die grens vat nie te lank nie en dis seker vinniger as om die grens per bus to ry.
“Ku është Ukshin Hoti?” – “Waar is Ukshin Hoti?”, ‘n Kosoviese joernalis wat in 1999 verdwyn het. In Pristina, Kosovo
Kosovo is ‘n bietjie anders. Na die mening van sommige mense, is die land nog steeds ‘n deelte van Serwië. Ek onthou die oorlog op die nuus in 1998-99 en ek ken ‘n bietjie sy geskeidenis. Dis land homself is klaarblyklik arm en die bevolking is jong. Ongelukkig mag hulle nie makklik oorsee ry nie want dis moeilik om ‘n visum te kry so voel dit ‘n bietjie rusteloos. Die jong mense praat baie goeie Engels en die feit dat jy, ‘n buitelander, hul land op vakansie wil besoek word baie gewaardeer. In die hostel gee hulle vir ons inlgitig oor Pristina, restaurante, kroee ensovoorts. Ja ek hou van Pristina. Die bus stasie lyk na my mening tipiese oos-Europese of kommunistiese argitektuur. Die mense wil jou help en skielik vind ons onsself op ‘n bus wat, ons hoop, na Tirana sal gaan! Ons weet nie precis nie want ander passassiers praat Albanees so klim ons op die bus! Maar ja, dit ry na Tirana. Ons is die enigste toeriste daarop want die toerismebedryf is tans nie baie ontwikkeld nie.
Tirana, Albanië
Tirana voel anders as die ander ou-Joego-Slawiese stede weens dit nooit ‘n deelte van Joego-Slawië was nie, maar dis baie sonnig en warm en dit voel meer ontwikkeld. Die stad is vol mense en dit voel baie moderne maar nes Pristina is die bus stasie baie deurmekaar! Waaruit neem ons die bus? Niemand sê nie. Die platteland is bergagtig en minder groen as Kosovo maar nog steeds pragtig. Ek vermoed dit lyk soos die Italiaanse platteland. Ek dink aan Adil Hoxha uit The Simpsons, die beroemste Albanees uit strokiesprente, maar ek sien geen verwysing na hom nie.
Kotor, Montenegro
Ons ry toe na Montenegro wat ‘n klein land aan die kus is en ook die jongste land in Europa. Weer, die land is baie bergagtig en die paaie dwaal deur die berge sodat die reis ure lank duur. Dis kuslyn is baie mooi vol klein dorpies en bloue see en strande. Ons bly in Kotor wat die pragtigste stad is, wat ons besoek. Dis ‘n klein en historiese ommuurde dorpie wat aan ‘n baai in ‘n vallei geleë is. Die uitsig van bo-op die berg agter die dorpie, wat jy moet opklim, is asemrowend. Dis vol toeriste soos ons en dis ‘n bietjie meer duur as die ander stede maar ek weet hoekom dit so populêr is. Ek ry per bus na Our Lady of the Rocks, wat ou ‘n kerk en wêreldbekende toeriste-aantreklikheid op ‘n klein eiland sit. Die baai is stil en kalm, so glo my as ek sê, ignoreer hierdie kiekie wat te donker is!
Gospa od Škrpjela – Our Lady of the Rocks
Dubrovnik is die aanstaande bestemming. Ek onthou toe Dubrovnik op die nuus was weens die beleg tydens die Joego-Slawiese Oorlog. Deesdae staan die stad bekend deur Game of Thrones en ja in die waarheid dis baie mooi. Ongelukkig het ek geen goeie foto’s geneem nie. Ek weet nie hoekom nie, maar ek vermoed dat dis antwoord is dat ek g’n fotograaf is nie. Ons bly vir twee nae in ‘n hostel in die ou middestad op ‘n smal straat vol restaurante. Ek weet nie hoe beter ek kan beskryf nie. Dis mooi en duur en miskien moes ons uit dis ou stad stap om die ware Dubrovnik te vind, maar ek wil die atmosfeer geniet.
Mostar, Bosnië en Herzegowina
Ons besoek Mostar teen die einde van die reis en op pad moes die bus die grens op drie kere oorsteek en op elke keer word ons passepoorte nagegaan. Bosnië en Herzegowina is die armste land wat ons besoek. Ek lees dat daar veel werkloosheid is en stede soos Mostar hang baie af van toeriste. Ek voel ‘n bietjie skuldig want ek koop baie min toeriste aandenkings wat ek maklik kan bekostig en hulle hets ons geld nodig. Mostar is beroemd weens die Stari Most of Ou-brug wat tydens die tydperk van die beheersing van die Ottomaanse Ryk gebou is. Tydens die oorlog is dit deur die Kroasïese weermag vernietig en toe is later herbou. Mense stroom op die strate en in die mark en basaar. Jy sien die skade uit die oorlog wat nog nie hernieu is nie. Mense is vriendelik maar daar’s veel baie jong bedelaars op die strate vol wanhoop, hoofsaaklik uit minderheid groepe soos Roma.
‘n Koppie tee in Počitelj
Ons ry terug deur Počitelj, ‘n baie mooi dorpie in Herzegowina – een van die twee historiese deeltes van Bosnië en Herzegowina – wat vol kerke en moskees is aan die Neretva. Ek hou baie van die inheemse swart tee met suiker en suurleomen, wat tipiese in hierdie lande is. Ja ek voel baie ver weg van die verwarring terug in Brittanje.
En ja, ek sal later al my korigeerings maak wanneer ek dit weer lees en sien hulle.
Vier jare geldede het ek Nice op ‘n kort vakansie besoek. ‘n Paar weke gelede, het ek weer na Nice toe gevlieg vir ‘n kort vakansie want ek kon ‘n bietjie verlof neem en ek besluit het om ‘n vleigkaartjie te koop en weg te waai.
Die strand in Nice
Ek verlaat op die dag wat oorspronklik die dag na Brexit sou gwees het. Soos jy ken het niks plaasgevind nie en loop uit die lughawe nes al die ander burgers van die EU. Ja, ek voel gelukkig. Die song skyn, die busse ry en niemand gee om oor net ‘n ander Brit was anonomiem kom kuier nie. Niemand vra oor die olifant in die kamer nie en in die hostel is ek net ‘n ander reisiger wat niemand anders ken nie. Eintlik, in die hostel ontmoet ek ‘n Suid-Afrikaner wat tweetalig is en ons gesels ‘n bietjie in Afrikaans. Ek verduidelik dat as ek mense ontmoet wat Afrikaans ken wil ek die geleentheid gryp om te praat. Maar op die ander kant mag ek nie verwag dat ander mense so gelukkig sal wees om vrye Afrikaans lesse aan my te gee nie.
AS Monaco speel teen SM Caen
Een rede vir my besoek was dat ek wil AS Monaco kyk speel. Die span is verskriklik en verloor teen ‘n span wat feitlik slegter as hulle is. In die verlede was die span baie suksevol maar deesdae is die stadion baie leeg, maar ek is beïndruk dat die klub ‘n ware poging maak om families en kinders, en groepe jong seuntjies en meisies en tienaars aan te lok, wat na die wedstryd terug na Nice ry.
Die Akademie van Dialektale Tale in Monaco
Monaco het sy eie taal, Monekasgies wat soortgelyke met Niçard het, wat in die verlede in Nice gepraat is maar deesdae is daar glo slegs ‘n klein aantal sprekers. Ek weet nie of ek Monegaskies gehoor het nie maar daar bestaan ‘n akademie langsaan die stadion oor die taal. Monaco is in die waarheid taamlik envoudig; dis nes ‘n ander dorpie aan die kus van Frankryk waar jy mooi kiekies kan neem. Mense kom hierso om te vermy om belasting te betaal maar dit verloor ‘n bietjie van sy karaktuur weens die land herklaming en hoë toringblokke. Wie leer Monekasgies of ewe Frans? Okei miskien leer die miljoenêrs Frans, maar soos altyd praat ek Frans en hulle beantwoord in Engels. In Nice in ‘n winkel ‘n man maak ‘n grappie in Engels oor my aksent toe ek Frans praat, “You sound very, Can I have a cup of tea please?” en ek lag want dis waar.
‘n Pad teken in Nice wat in Frans en Italiaans geskryf is
In die aande loop ek deur die oud stad, la Vieille Ville. Hierdie is die argetipiese Mediterreense dorpie vol klein, smal strate, kronkelende stegies en hoë geboue. Die pad tekens is in twee tale geskryf. Dis ‘n mooi area waarna die toeriste stroom snags om te eet as die son onder gaan.
Francis Gallo, ‘n Franse jong wat gefusilieer is
Sondagoggend sit ek op die stand in Bordighera, ‘n dorpie aan dis kus in Italië. Die trein ry heen baie stadig, of so dit lyk, en die cafe in die stasie laat my deurmekaar voel – waar bestel ek, wie betaal ek? Ek is nie vol vertroue in Italië nie en my kennis van Italiaans is duidelik swak. Gevolglik sit ek op die strand op my eie en geniet die stilte en kyk uit oor die kalm see en sonder ‘n tee of ‘n koffie. Maar ek voel soos ‘n anonieme toerist wat ‘n pryslose gevoelen is. Niemand praat met my nie en hierdie keer luister ek nie musiek of podgooie op my foon nie en dus hoor ek die klanke en klein golwe en onbekende gesels.
Die strand in Bordighera, Italië. Help asseblief, die see is nie gelyk nie!
Twitter
GooglePlus